ساخت فلزیاب
آنچه در این مقاله میخوانید
ساخت فلزیاب و یا کار کردن با آن و کشف اشیای فلزی با ارزش همواره یک تجربه هیجانانگیز، سرگرمکننده و پر از کشف بوده است. از دورانهای قدیم تا به امروز، علاقه به کاوش زمین و پیدا کردن اشیاء گمشده برای افراد با هر سن، جنسیت و پیشینهای جذابیت خاصی داشته است. امروزه بازار پر از گزینهها و مدلهای مختلف فلزیابهاست که توان پاسخگویی به نیازهای گوناگون کاربران را دارد؛ اما به همان اندازه که خرید یک فلزیاب پیشرفته میتواند رویاها را به واقعیت تبدیل کند، ساخت فلزیاب توسط خودتان نیز تجربهای ارزشمند، آموزنده و باورنکردنی است. این تجربه هم جنبه آموزشی دارد و هم میتواند به عنوان یک فعالیت تفریحی و خلاقانه حرفهای محسوب شود.
با انجام پروژه ساخت فلزیاب، نه تنها با اصول بنیادی الکترونیک، فیزیک میدانهای مغناطیسی و طراحی مدارها آشنا میشوید، بلکه مهارتهای حل مسئله، آزمایش و بهبود پیوسته را نیز در خود تقویت میکنید. در نهایت، خودساخت فلزیاب فرصتی است برای خلق ابزاری عملی که میتواند در جستوجوهای شخصی برای اشیای فلزی گمشده یا یافتن گنجهای کوچک و شاید بزرگ، به کارتان بیاید. . این مقاله از فیدار آروند سپاهان، به دو روش ساخت فلزیاب میپردازد و به شما نشان میدهد چگونه با استفاده از اصول ابتدایی، به پروژهای قابل اجرا در خانه برسید و در مسیر یادگیری، گام به گام به سطوح پیچیدهتری از کاوش دست پیدا کنید.
نحوه کار و عملکرد دستگاه
قبل از هر چیز، شاید بهتر باشد درباره یک سوال کلیدی صحبت کنیم: فلزیاب چگونه کار میکند؟ آشنایی با عملکرد پایهای فلزیاب میتواند به درک عمیقتر فرایند طراحی و بهبود ساخت فلزیاب به ما کمک کند و نتیجه نهایی را با کیفیتتر کند.
ساخت فلزیاب از اصول پایهای ارسال و دریافت امواج الکترومغناطیسی استفاده میکنند. در مرکز این فناوری، مدار فلزیاب الکترونیکی است که یک میدان الکترومغناطیسی را به محیط اطراف میفرستد و به پاسخهای الکترومغناطیسی بازگشتی از اشیاء فلزی واکنش میدهد. به زبان ساده:
وقتی میدان الکترومغناطیسی به جسم فلزی برخورد میکند، در آن فلز جریانهایی به نام «جریانهای گردابی» یا «جریانهای فارادی» شکل میگیرد.
این جریانهای القایی در نزدیکی سیمپیچهای دستگاه باعث تغییر کوچکی در سیگنالهای الکتریکی در مدار میشود.
این تغییرات سیگنال بهطور پیوسته تقویت میشوند و در نهایت به سیگنالهای صوتی یا نمایشهای دیجیتال تبدیل میشوند تا کاربر حضور فلز را احساس کند.
در ساخت فلزیاب گاها از انواع مدارها برای اندازهگیری دقیقتر استفاده میکنند، مثل مدارهای دیجیتال (یادگیری با سیگنالهای دیجیتال) یا مدارهای آنالوگ. هر کدام از این رویکردها مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند. این مدارها به صورت پیشرفته تر و پیچیده تر در انواع راکت بازرسی بدنی نیز استفاده میشود.
در ادامه، به دور روشی که برای ساخت فلزیاب پیشنهاد میشود، با جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت. هدف این است که هر روشی با توجه به منابع در دسترس، سطح مهارت شما و بودجه در دسترس، گزینهای مناسب ارائه دهد.
نکات کلیدی قبل از ساخت فلزیاب
- هنگام ساخت فلزیاب کار با ابزار و قطعات الکترونیکی، از ایمنی پایه مانند استفاده از عینک ایمنی و اجتناب از اتصال کوتاه استفاده کنید.
- ممکن است یک روش ساخت فلزیاب، قطعات سادهتر و در دسترستر نیاز داشته باشد، اما روشی دیگر ممکن است نیازمند تجهیزات مختصری باشند. با بررسی منابع محلی و آنلاین میتوانید به راحتی مواد لازم را تهیه کنید.
- هر چه پروژه ساخت فلزیاب را به تدریج و به صورت گامبهگام انجام دهید، یادگیری عمیقتر و تجربه عملی بیشتری کسب میکنید.
عوامل مؤثر بر عمق کاوش و دقت فلزیاب
تعداد زیادی عامل میتواند بر عمق کاوش و دقت تشخیص فلزیاب تأثیر بگذارد. در ادامه به مهمترین این عوامل اشاره میکنیم:
نوع و اندازه فلز
فلزات بزرگتر و با رسانایی بالاتر مانند طلا یا مس تغییرات میدان مغناطیسی بیشتری ایجاد میکنند و معمولاً از فاصله بالاتری قابل تشخیص هستند. از این رو، اندازه و جنس فلز هدف نقشی کلیدی در سطح خروجی دارد. البته انواع سیستمهای بازرسی امنیتی با بردهای مختلف، توانایی پیدا کردن فلزات مختلف در اندازههای متفاوت را دارند.
عمق هدف
هر چه فلز در عمق بیشتری از زمین باشد، شدت پاسخ مغناطیسی کوچکتر میشود و تشخیص آن دشوارتر میگردد. عواملی مانند بافت زمین و میزان رطوبت نیز میتوانند این اثر را تشدید یا کاهش دهند.
نوع خاک یا محیط اطراف
خاکهای معدنی، شور یا آهکی میتوانند میدان مغناطیسی را مختل یا با نویز همراه کنند و این امر میتواند دقت تفکیک و عمق کاوش را کاهش دهد.
تنظیمات فلزیاب
تنظیمهای مختلفی مانند فرکانس عمل، سطح حساسیت، و نحوه تفکیک فلزات، همگی میتوانند عملکرد کل دستگاه را تحت تأثیر قرار دهند. بهعنوان مثال، افزایش فرکانس ممکن است عمق کاوش را کاهش دهد اما تفکیک فلزات را بهبود بخشد، و بالعکس.
این عوامل نشان میدهند که کار با آن تنها با ساخت فلزیاب کافی نیست؛ بلکه درک مناسبی از چگونگی تنظیم، کالیبراسیون و تطبیق دستگاه با شرایط محیطی ضرورت دارد تا خروجیهای دقیقتر و قابل اعتمادتری به دست آید.
ساخت فلزیاب با گوشی موبایل
بله درسته می تونید موبایل خودتون رو به یک فلزیاب و گنج یاب تبدیل بکنید!
ساخت فلزیاب قوی و در عین حال ساده با گوشی و قطعات الکترونیکی پیچیدگی خاص خود را دارد و نیاز به دانش فنی بالایی دارد.
تلفن همراه هوشمند یک وسیله الکترونیکی است که میتواند میدان مغناطیسی ایجاد کند. نرم افزارهایی وجود دارند که به شما این اجازه رو میدهند که از این میدان مغناطیسی استفاده کنید. نرم افزار فلزیاب گوشی به اسم Metal detector این کار را انجام میدهد.
مرحله اول: دانلود نرم افزار فلزیاب گوشی
یک اپلیکیشن فلزیاب برای گوشی دانلود کنید. این نرافزارها توی بازارهای اندروید زیاد هستند. دقت داشته باشید که برای اینکه این نرم افزار کار کنه باید گوشی شما سنسور مغناطیسی داشته باشد.
مرحله دوم: نزدیک کردن موبایل به فلز
وقتی نرم افزار دانلود و نصب کردید، آن را باز کنید و تلفن همراه را نزدیک یک جسم فلزی ببرید. به میزان تغییر میدان مغناطیسی نگاه کنید. نرم افزار ساخت فلزیاب با استفاده از تغییر میدان مغناطیسی تلفن همراه شما کار میکند. با تغییر میدان، نرم افزار متوجه ان میشود و به شما گزارش میدهد.
این هم از ساده ترین روش ساخت فلزیاب یعنی ساخت دستگاه گنج یاب با گوشی که در یک چشم بهم زدن می توانید برای خود بسازید. لازم است که بگویم که این نرم افزارها بر اساس قابلیت های گوشی هوشمند شما کار میکنند و زیاد قابل اعتماد نیستند و فقط در حد چند سانتی متر میتوانند به فلز حساسیت نشان بدهند.
ساخت فلزیاب با سر هم کردن کیت های فلزیاب آماده
در این روش باید از کیت ها و مدارات آماده ساخت فلزیاب که قبلا توسط مهندسان الکترونیک طراحی شده است استفاده کنید. با این کیت ها می توان فلزیاب ارزان و قوی نسبتا خوبی ساخت. میتوان این کیتها را از فروشگاه های بزرگی مثل دیجی کالا تهیه کنید.
این روش نیاز به کمی دانش تخصصی دارد. چرا که این کیت ها به تنهایی قابل استفاده نیستند و باید با قطعات دیگر سر هم بندی شوند و البته که همانطور که قیمت ناچیزی دارند طبیعتا قدرت کمتری هم دارند.
مرحله اول: اتصال قطعات
شما میتوانید یه کیت فلزیاب بخرید که بعضی از انها حاوی میله و لوپ فلزیاب هم هستند. طبق دستورالعمل دستگاه که در دفترچه آموزشی آن آورده شده است، آن را سر هم کنید.
مرحه دوم: لحیم کاری مدارها
کیت فلزیاب آماده مدارهایی دارد که باید لحیم کاری شود. البته این کار میتواند کمی تخصصی باشد و نیازمند صرف زمان و دقت است. اگر تا به حال لحیم کاری نکردید میتوانید از یک شخص ماهر در این زمینه کمک بگیرید.
مرحله سوم: تست دستگاه
پس از اتصال قطعات و لحیم کاری مدارها، زمان تست دستگاه است. انواع فلزهای مختلف را کف اتاق بریزید و لوپ را دور فلزها بچرخونید. اگه لوپ فلزها را تشخیص داد میتوانید دستگاه را برای استفاده واقعی و یافتن فلزات در عمق نهایتا چند سانتیمتری نیز استفاده کنید.
ساخت فلزیاب با عمق 3 متر و 2 متر
نکته مهمی که باید در نظر بگیرید این است که این دستگاه، قطعا نمیتواند با فلزیابهای پیشرفتهی چند 10 میلیونی رقابت کند.
فلزیاب های گران قیمت مانند فلزیاب Alpha SX با فناوری های پیشرفته ای ساخته می شوند و امکانات بسیار بیشتری هم دارند. مثلا عمق کاوش بالای 5 متر دارند و تفکیک جاست گلد دارند که فقط به طلا حساسیت دارد و یا حذف ذراتی دارند که موجب بروز کمترین خطاها در دستگاه می شوند و به همین خاطر هم قیمت بالایی دارند.
ساخت فلزیاب با عمق سه متر و یا بالاتر نیازمند دانش تخصصی و تیم مجرب و حرفه ای هست و نمی توان با ابزارآلات ساده خانگی و یک کیت یا مدار ساده که در سطح اینترنت وجود دارد، چنین چیزی ساخت. روش های ذکر شده هم صرفا برای سرگرمی بوده و نتیجه حاصل هم می تواند تا چند سانتی متر عملیات عمق زنی را برای شما انجام دهد.
این دو روش گفته شده محبوبترین روش های ساخت فلزیاب خانگی با لوازم دم دستی هستند و روش های دیگر شاید چندان کاربردی نباشند. ساخت فلزیاب با برد بالا رایگان، ساخت فلزیاب با لامپ کم مصرف، ساخت طلا یاب با سیم مسی، ساخت گنج یاب با موتور یخچال، ساخت طلایاب با هندزفری، ساخت فلزیاب با انتن و ساخت فلزیاب با کنترل تلویزیون و … روش هایی هستند که هیچ منطق علمی ندارند و صرفا ساخته ذهن برخی از تعمیرکاران لوازم الکترونیکی هستند.
بنابراین لطفا فریب تبلیغات اینترنتی را نخورید و با پرداختن به چنین چیزهایی هزینه و وقت خود را تلف نکنید. برخی دیگر نیز با این روش ها یک دستگاه فلزیاب کاملا ساده و سطح پایین می سازند و قصد اجاره فلزیاب به دیگران را دارند که باید مراقب چنین افرادی نیز بود. گزینه هایی مثل خرید طلایاب دست دوم هم که قیمت پایینی دارند می تواند انتخاب مناسبی باشند ولی به نکات قبل از خرید توجه داشته باشید.
جمع بندی
ساخت فلزیاب با استفاده از مدار ساده و لوازم دمدستی تجربهای بسیار هیجانانگیز و پرمحور برای هر دو گروه اپراتورهای کارکشته و تازهکار است، زیرا فرایند طراحی و ساختن یک ابزار عملی از ابتداییترین مواد ممکن، تجمعی از یادگیری، خلاقیت و مهارتهای عملی را در ذهن مخاطب مینشاند. این پروژه نه تنها جنبه آموزشی دارد بلکه با حس غرور ناشی از ساخته شدن چیزی توسط خود فرد، انگیزه یادگیری مبانی الکترونیک و اصول میدانهای مغناطیسی را تقویت میکند.
با وجود اینکه سازه ارائه شده به صورت ساده و با وسایل دمدستی طراحی شده است و انتظار نمیرود که برابر با فلزیابهای حرفهای یا طلایابهای سطح بالا باشد، اما همین سادگی فرصتی فراهم میکند تا مفاهیم پایهای کارکرد و ساخت فلزیاب را بهطور ملموس درک کنید، از آشکارسازی سیگنالها تا تحلیل پاسخ کویلها و تفسیر اعلانهای دیداری یا شنیداری.
از منظر آموزشی، این پروژه به شما اجازه میدهد با اصول طراحی مدار، مونتاژ پارتها و رفع اشکالات ساده آشنا شوید، و تجربه حل مسئله را در قالب چالشهای کوچک مانند بهینهسازی حساسیت یا کاهش نویز بیابد. در عین حال، کاربردهای عملی محدودی مانند یافتن اشیاء فلزی کوچک گمشده همچون سنجاق، سکه یا انگشتر نیز وجود دارد که میتواند تجربه کاربری ملموسی ارائه دهد و به یادگیری عملی شما عمق ببخشد.
نکتههای ایمنی را فراموش نکنید: کار با باتریها و مدارهای ساده در فضاهای امن انجام شود، کابلها مرتب و محکم باشند تا از خاموشی یا اتصال کوتاه جلوگیری شود. با این دیدگاه، آینده این پروژه چشمانداز روشنی دارد: با تجربه بیشتر میتوانید مدار را بهبود دهید، از مواد باکیفیتتر استفاده کنید و قابلیتهایی مانند تفکیک فلز یا افزایش عمق کاوش را به طراحی اضافه کنید. بهطور کلی، ساخت فلزیاب با ابزارهای ساده نه تنها سرگرمکننده است بلکه درک عمیقتری از علوم پایه و اصول طراحی الکترونیک را تقویت میکند و برای علاقمندان به یادگیری عملی، گامی ارزشمند و مزیتمند بهشمار میآید.
- ارسال دیدگاه